Śpiewaczka operowa Alicja Węgorzewska-Whiskerd zdradza nam, czy pochodzenie z miasta, w którym urodziła się caryca Katarzyna, pomogło jej w życiu. Opowiada także o Henryku Sawce, który uczył ją języka polskiego oraz dlaczego koledzy wołają na nią per Imperatorowo, chociaż dla kobiety to wcale nie jest komplement.
Temat lekcji:O sobie samychBożena KrygierPodręcznik strona 121klasa 4Napisz w zeszycie, za co siebie na wiersz+Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation ullamcorper suscipit lobortis nisl ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis autem vel eum iriure 3Krok 2Jak myślisz, kto w utworze wyraża swoje myśli i uczucia? Które słowa wskazują na tę osobę?Krok 1Po przeczytaniuWyjaśnij, dlaczego koledzy wołają na Ewkę Marchewka?Jak dziewczynka reaguje na swoje przezwisko?Czy uważasz, że sposób Ewki na radzenie sobie z przezwiskiem jest skuteczny?Podmiot liryczny to osoba mówiąca w wierszu, która wyraża swoje uczucia, przeżycia, przemyślenia i lirycznym w utworze jest Ewka Marchewka. Świadczą o tym słowa: "słyszę, a ja się z tego śmieję, rude mam włosy, a ja się cieszę".Koledzy wołają na dziewczynkę Marchewka ze względu na kolor jej włosów. Ewka nic sobie nie robi z przezywania jej Marchewką, śmieje się z wyraz bliskoznacznyAby uniknąć powtórzeń w tekstach, warto używać wyrazów bliskoznacznych (synonimów), czyli słów o takim samym lub podobnym literat, autor, twórcaduży - wielki, ogromnycieszyć się - radować się, weselić się, bawić sięPoszukajcie synonimów do słowa rudy :))ognistowłosy, rdzawy, ceglasty, ryżawy, kasztanowy, płomienisty, czerwony, miedzianyPamiętacie, za co siebie lubicie?Wymyślcie teraz ciekawe, zabawne przydomki, które będą nawiązywały do Waszych zalet lub mocnych za lekcjęZobacz rozwiązanie zadania: In pairs. Role - play a dialogue with the receptionist. Use at last three phrases and questions from Phrasebook. Then swap roles.
Rok szkolny 2021/2022środa, Temat: Jak opisać przedmiot? NOTATKA OPIS PRZEDMIOTU Zanim przystąpisz do opisu przedmiotu, dokładnie obejrzyj rzecz, którą masz opisać i zgromadź odpowiednie słownictwo. Przygotuj plan swojej wypowiedzi, w którym uwzględnisz następujące elementy: nazwę przedmiotu, jego przeznaczenie i miejsce, jakie zajmuje w przestrzeni cechy przedmiotu: -wielkość (niewielki, mały, duży) -kształt –co przypomina (podłużny, kwadratowy, owalny) -kolor (srebrzysty, zielonkawy, różowawy, czarno-biały, ciemnozielony) -materiał, z którego został wykonany (drewniany, metalowy, porcelanowy) -części składowe opisywanego przedmiotu ocenę opisywanego przedmiotu - przedstaw swój stosunek do niego (bardzo mi się podoba, jest wygodny w użyciu Zadanie domowe Wykonaj ćwiczenia w zeszycie ćwiczeń (ćw. 2, s. 118 oraz ćw. 3, s. 119).środa, r. Temat: Jak się wielkość w życiu rozpoczyna? Wykonaj zadania zamieszczone w aplikacji: wtorek, r. Temat: Jak korzystać ze słownika wyrazów bliskoznacznych? Pamiętaj o zielonej fali 1. Zapoznaj się z prezentacją. Zapisz notatkę dotyczącą słownika wyrazów bliskoznacznych w zeszycie przedmiotowym. Zapamiętaj, czym jest synonim. 2. Zapoznaj się z wyglądem hasła słownikowego. 3. WYRAZY BLISKOZNACZNE- SYNONIMY - wykonaj zadanie w zeszycie przedmiotowym. Skorzystaj ze słownika internetowego: Zapisz w zeszycie po dwa wyrazy bliskoznaczne do każdego z podanych słów: a) przysmak; b) przyjazny; c) zysk; d) dom; e) droga; f) miłośnik 4. Wypisz w zeszycie przedmiotowym jak najwięcej wyrazów bliskoznacznych do słowa fajny. poniedziałek, r. Temat: Dobry sposób na przezwiska. cele: Uczeń:czyta wzorcowo wiersz,określa, kim jest podmiot liryczny oraz jak reaguje na przezwisko, wyraża swoje zdanie odnośnie do problemu radzenia sobie z przezwiskami, podaje znaczenie słów przydomek i przezwisko, tworzy wyrazy bliskoznaczne, wymyśla przydomki UWAGA!!! ZACZYNAMY OMAWIAĆ "MIKOŁAJKA" 1. Pamiętaj o zielonej fali: żaba, życie, żółw, żyrafa, żuk, już, jeż, pożar, 2. Zapoznaj sie z treścią wiersza Krystyny Pokorskiej "Ewka-Marchewka" s. 121 w podręczniku, nastęnie wysłuchaj recytacji w filmiku w prezentacji: 3. Zapisz w zeszycie definicję: Podmiot liryczny to fikcyjna postać stworzona przez autora utworu lirycznego, opisująca ze swojego punktu widzenia wydarzenia, przeżycia i emocje. 4. Wskaż osobę mówiącą w wierszu. Co można o niej powiedzieć? zapisz w zeszycie. 5. Odpowiedz na pytania: (w zeszycie zapisz tylko odpowiedzi) Dleczego koledzy wołają na Ewkę: Marchewka? Co możemy powiedzieć o Ewce? Jakie ma zalety? Jak dziewczynka reaguje na przezwisko? Czy uważacie, że sposób Ewki na radzenie sobie z przezwiskami jest skuteczny? 6. Czym różni się przydomek od przezwiska? Zerknij do prezentacji. Przeczytaj!!! 7. Zadanie domowe Wyszukaj w internecie i zapisz do zeszytu przydomki 5 wybranych władców Polski. Wymyślcie ciekawe lub zabawne przydomki, które będą nawiązywały do waszych zalet lub mocnych stron. PROSZĘ O PRZESŁANIE NOTATEK ZA POMOCĄ MESSENGERA!!! środa, 2021 r. Temat: Polskie symbole, tradycje i zwyczaje bożonarodzeniowe. 1. Pamiętaj o zielonej fali 2. Zapoznaj się z prezentacją 3. Napisz w zeszycie,jakie zwyczaje bożonarodzeniowe są pielegnowane w Twoim r. Temat: Najbardziej pracowita część mowy - czasownik Pamiętaj o zielonej fali Cele: dzisiaj dowiesz się, do czego służy czasownik i przez co się odmienia. 1. Zapoznaj się z wiadomościami zamieszczonymi w podręczniku s. 108,110,111 Nowa wiadomość, 2. Wykonaj w zeszycie zdania zamieszczone w prezentacji 3. Jeżeli masz taką możliwość prześlij do mnie zdjęcia wykonanych zadań za pomocą Messengera. Pamiętaj, że po świętach omawiamy "Mikołajka"!!!poniedziałek, r. Temat: Czy należy się chwalić? Jan Brzechwa "Samochwała". Uczeń: • wzorcowo czyta wiersz ( • określa nastrój wiersza ( • ocenia samochwałę ( ( • wyjaśnia, czym jest chwalenie się, a czym – przechwalanie ( • formułuje wnioski, dlaczego warto się chwalić 1. Pamiętajcie o zielonej fali Podaję nowe wyrazy!!! bombka, choinka, żłóbek, upominki, śnieżek, łańcuch. 2. Przeczytajcie wiersz Jana Brzechwy pt. "Samochwała" pdr. s. 107. 3. Zerknijcie do prezentacji: 4. Wykonaj zadania w r. 2 h TEMAT: „PINOKIO” Carlo Collodi – O RELACJACH KOLEŻEŃSKICH. Na dzisiejszej lekcji będziesz doskonalić umiejętność czytania, wyszukiwania informacji, charakteryzować głównego bohatera. 1. Otwórz podręcznik na stronie 94. 2. Przeczytaj tekst pod tytułem Pinokio. 3. Wykonaj notatkę schematyczną: na środku narysuj Pinokio a wokół niego to, co go dotyczy odpowiadając na pytania. Możesz to zrobić w zeszycie lub na oddzielnej większej kartce, możesz narysować inaczej lub wkleić obrazek Pinokia, jeśli masz taką możliwość. Nie musisz przepisywać pytań, od razu pisz tylko odpowiedzi. Pytania: 1. Do jakiej szkoły uczęszcza? 2. Jak uczniowie go przyjęli? 3. Jak zareagował na docinki kolegów? 4. Do czego koledzy namawiali Pinokia? 5. Co było największą wadą pajacyka? 6. Jakim uczniem był Pinokio? 7. Z jakiego powodu zyskał szacunek i przyjaźń kolegów? 8. Stwórz skrzynkę życzeń. Narysuj skrzynię a w niej napisz czego Ty potrzebujesz, aby dobrze czuć się w wykorzystać tę poniżej lub sam/sama narysować swoją. środa, r. Temat: Redagujemy opis postaci. 1. Na wczorajszej lekcji dowiedzieliście się, jak opisać postać. Dzisiaj wykorzystując tę wiedzę macie opisać swoją najlepszą koleżankę lub kolegę. wtorek, r. Temat: Jak opisać postać? 1. Zapoznaj się z prezentacją: 2. Zapisz notatkę 3. Wykonaj zadania online z r. Temat: Szkolne historyjki. 1. Przeczytaj opowiadanie s. 84-85. 2. Obejrzyj prezentację i wykonaj zadania. 3. Zadania: odpowiedzi zapisz w zeszycie. Porozmawiajmy... 1. Na czym polega nieporozumienie opisane w tekście? 2. Jakie wrażenia towarzyszyły Wam podczas słuchania fragmentu książki Hanny Ożogowskiej? 4. Wybierzcie dokończenie zdania. Zapiszcie je w zeszytach i uzasadnijcie. Tekst "Chłopak na opak. Raz, gdy chciałem być szlachetny" rozśmieszył/ zasmucił mnie, ponieważ... środa, Czy problemy mogą znikać same? Cele: poznanie biogramu Grzegorza Kasdepke; charakterystyka narratora; ocena zachowania bohatera tekstu, rozpoznanie funkcji przysłówka. poniedziałek, Jak napisać podziękowanie? Temat: Z wyrazami wdzięczności - redagujemy Praca klasowa nr 5. - "Baśniowe krainy"poniedziałek, r. Temat: Wśród przyjaciół - wprowadzenie do działu VI. rozdzial-6- piątek, Ortografii się nie boimy, bo pilnie zasad się uczymy - ćwiczenia utrwalające "h" i "ch" 1. Wykonaj zadania z podręcznika: s. 239, ćw. 1, 2, 2. Ułóż krzyżówkę, której poszczególne hasła będa wyrazami z h i ch. H I P O CH O N D R Y CZ K Aczwartek, Odkrywamy tajemnice złotej rybki - poznajemy świat przedstawiony w "Bajce o rybaku i rybce" 15 wielkopostnepiątek, Sympatie i antypatie spójników, czyli kiedy postawić przecinek. 1. - wiersz J. Brzechwa "Znaki przestankowe" 2. Czytanie z podziałem na role tekstu s. 219 na rozgrzewkę 3. Ćwiczenia s. 220czwartek, Czytamy nasze Piszemy opowiadanie. Zadanie 4., s. 231poniedziałek, Jak napisać opowiadanie? Temat: Warszat pisarza, czyli o sztuce pisania Wędrówka pełna przygód - poznajemy baśń braci Grimm pt. "Kryształowa kula" Materiał dodatkowy: środa, Redaguję zaproszenie. Cel: samodzielnie napiszesz zaproszenie, stosujac zasadę 5 palców. Temat: Do czego potrzebny nam przyimek? Materiał dodatkowy: czwartek, Różne wersje tej samej baśni – opowieść o Kopciuszku. Przeczytaj baśń Wandy Chotomskiej „Kopciuszek” na stronie 207 w podręczniku. Zwróć uwagę na wyjaśnienie słowa: „akt”, wpisz je do zeszytu. Przeczytaj utwór Wandy Chotomskiej „Kopciuszek”. Przypomnij sobie treść znanej bajki o Kopciuszku. Co różni utwór Wandy Chotomskiej od tej baśni? Który z nich bardziej ci się podoba i dlaczego? Uzasadnij pisemnie w zeszycie. Przeczytaj „Nową wiadomość” ze strony 208 w podręczniku i wpisz ją do zeszytu. Wykonaj ustnie ćwiczenie 6 ze strony 208 w podręczniku. Zadanie: Wymyśl inne zakończenie baśni „Kopciuszek” Charlesa Perraulta. środa, Dlaczego utwór "Kopciuszek" to baśń? - cechy baśni Materiał dodatkowy: poniedziałek, Podróż do baśniowej krainy czas zacząć. Cele: wdrożysz się do odbioru działa malarskiego; zinterpretujesz tytuł i przesłanie obrazu. Temat: Plan wydarzeń baśni „Kopciuszek” Przeczytaj baśń „Kopciuszek”, strona 200 w podręczniku. Możesz wysłuchać: Na pewno zauważycie niewielkie różnice w treści, ponieważ ta baśń napisana przez francuskiego autora Charlesa Perrault ma różne tłumaczenia, ale jej sens pozostaje taki sam :). Napisz plan wydarzeń baśni do zeszytu. Zachęcam do wysłuchania innej baśni tego autora: piątek, Praca klasowa działu IV - Opisać Polskęczwartek, Co wiemy, co potrafimy po omówieniu rozdziału "Opisać Polskę" Cel: Przygotowanie do pracy klasowej nr 4środa, Po co jest teatr? Cele: wypowiesz sie na temat teatru i zastosowanych w nich środków językowych; poznasz teatralny savoir-vivre; Materiał dodatkowy: Temat: Na scenie i za kulisami - ludzie teatru. Cele: określisz elementy spektaklu teatralnego; Materiał dodatkowy: piątek, Niezwykłe spotkanie - M. Szczygielski "Klątwa dziewiątych urodzin" Cele: określisz czas wydarzeń; opowiesz o wydarzeniach przedstawionych w tekście; rozróznisz elementy fantastyczne i realistyczne Materiał dodatkowy: czwartek, Przed czym czmycha nawet czart? Cele: poznam legendę o panu Twardowskim w ujęciu poety Adama Mickiewicza Materiał dodatkowy: - nagranie - test ze znajomości tekstu - termin ballada Zad. dom. Proszę obejrzeć film środa, Kim był pan Twardowski? Cele: opowiesz o wydarzeniach przedstawionych w legendzie; rozróznisz elementy fantastyczne i realistyczne; wyszukasz synonimy, zredagujesz plan wydarzeń. poniedziałek, Omówienie i poprawa dyktanda - pisownia wyrazów z "nie" Temat: Jak napisać plan wydarzeń? Cele: poznasz zasady redagowania planu wydarzeń; stworzysz ramowy i szczegółowy plan. Materiał dodatkowy: piątek, "Pinokio" - oglądamy film. Cele: Obejrzysz adaptację filmową ksiązki; przedstawisz róznice i podobieństwa między książką a filmem. czwartek, W teatrze marionetek. (lektura "Pinokio") Cele: przypomniesz sobie treść rozdzialu X i XI; utrwalisz pojęcia dotyczące teatruśroda, Nie bądź pajacem, bądź chłopcem! Czego uczy lektura Carla Collodiego „Pinokio” ? Cele: wykażesz się znajomością treści lektury; dokonasz analizy postawy bohatera; 51 minuta 54 poniedziałek, Nasze pierwsze spotkanie z lekturą "Pinokio" Temat: Wkraczamy do fantastycznego świata Pinokia Carla Collodiego. Cele: Zapoznanie uczniów z życiem i twórczością Carla Collodiego, wyjaśnienie pojęć „realistyczny” i „fantastyczny”, omówienie elementów świata przedstawionegopiątek, : Dyktando - pisownie nie z różnymi częściami mowy Temat 2.: Jurata, królowa Bałtyku. Cele: opowiesz o wydarzeniach przedstawionych w legendzie; rozróżnisz elementy realistyczne i fantastyczne; określisz cechy legendy; poprawnie zapiszesz wyrazy z u i ó związane z treścią legendy Materiał dodatkowy: środa, Na niezwykłej farmie nie ma nudy - pisownia "nie" z różnymi częściami mowy. Cele: poznasz zasady pisowni "nie" z różnymi częściami mowy. Materiał dodatkowy: wtorek, Kraj Lecha - poznajemy legendę "O Lechu, Czechu i Rusie" Cele: poznasz legendę "O Lechu, Czechu i Rusie", dowiesz się co to jest legenda. Materiał dodatkowy: Poćwicz: poniedziałek, Piastowska gościnność. Cele: poznasz legendę pt. "Piast Kołodziej" Materiał dodatkowy: piątek, 1.: Ćwiczymy przypadki Cele: powtórzę informacje o odmianie rzeczownika przez przypadki. Poćwiczę deklinację. Materiał dodatkowy: karta pracy - Temat 2. Pisownia wyrazów z „ż” i „rz” Cele: Przypomnę sobie pisownię wyrazów z „ż” i „rz”. Materiał dodatkowy: czwartek, Od przysłówków głowa nie boli - ćwiczenia utrwalające. Cele: utrwalenie wiadomości na temat przysłówka. Materiał dodatkowy: wtorek, Obrazy słowem malowane. Cele: poznasz fragment "Pana Tadeusza"; dowiesz się kim był Adam Mickiewicz; przypomnisz sobie co to jest porównanie i ożywienie; wyodrębnisz obrazy poetyckie w utworze Materiał dodatkowy: Podręcznik s. Co warto wiedzieć o naszym hymnie narodowym? Cele: określisz podmiot liryczny; rozpoznasz rytm w wierszu na podstawie liczby sylab; opiszesz własne odczucia i wrażenia dotyczace utworu. 1. Pdr. s. 155wtorek, Wśród nocnej ciszy... Cele: określisz temat kolędy; wskażesz w utworze elementy rytmizujące i określisz nastrój utworu 1. Odmiana przez przypadki rzeczownika KOLĘDA 2. Praca ze słownikiem j. polskiego: kolęda, kolędnicy, kolędnik 3. Rozwiąż krzyżówkę poniedziałek, Zimowa kołysanka. Cele: wyodrębnisz obrazy poetyckie w wierszu; wskażesz adresata wiersza; 1. Podręcznik s. 332 2. Skojarzenia z wyrazami ZIMA W LESIE czwartek, Gdzie jest Polska? Cel: przeczytasz wiersz; rozpoznasz w nim wer, strofę i rymy; określisz adresata wypowiedzi lirycznej; omówisz przenośne znaczenie utworu; 1. Podręcznik s. 152środa, Utrwalamy i powtarzamy - pisownia wyrazów z ó i u. Przypomnij sobie; jeśli potrzebujesz powtórki z zasad pisania wyrazów z literami „ó” i „u” zajrzyj do tabelki. Poćwicz: wtorek, Polskie krajobrazy. Cele: określisz temat działa; dokonasz analizy dzieła sztuki; 1. Pdr. s. 151 2. Narysuj w zeszycie znane i lubiane przez Cb elementy krajobrazu Polski. 3. Materiały dodatkowe: Józef Chełmoński Krajobraz zimowy Józef Chełmoński Droga w lesie Józef Chełmoński Bociany poniedziałek, Praca klasowa z rozdziału III - O sobie, o naspiątek, Wiemy, potrafimy, ćwiczymy - przygotowanie do pracy klasowej nr 2. Cele: utrwalenie wiadomości związanych z wierszem; opis przedmiotu; utrwalenie znajomości reguł dotyczących pisowni wyrazów z rz i ż; rozpoznawanie czasownika i jego form; wyszukiwanie wyrazów bliskoznacznych. 1. Pdr. s. 148-150 2. Quiz 3. Ćwiczenie cichego czytania ze zrozumieniem; Licz się ze słowami H. Jak się wielkość w życiu rozpoczyna? Cel: określisz adresata wiersza; wyjaśnisz myśl zawartą w wierszu; wyszukasz rymy w utworze. 1. Pdr. s. 146 2. Notatka - Adresat wiersza środa, Mój ulubiony przedmiot - ćwiczenia w opisywaniu. Cel: utrwalisz zasady redagowania opisu; poszerzysz słownictwo przydatne przy opisie; zredagujesz opis. Uwaga!!! W poniedziałek piszecie pracę klasową z działu III O sobie, o nas Zadanie domowe Zakręć kołem i wylosuj przedmiot, który opiszesz. wtorek, Jak opisać przedmiot? Cele: poznasz zasady redagowania opisu przedmiotu Materiał dodatkowy: poniedziałek, Lekcja tolerancji Cele: wyjaśnisz znaczenie nowopoznanych słów i wyszukasz synonimy; dostrzeżesz problemy omówione w tekście. 1. Pdr. s. 125. 2. 3. Dokończ zdania: Wśród nas są... Ludzie róznią się między sobą... Gdyby wszyscy byli tacy sami, świat .... Nie mamy prawa do.... piątek, 1./2.: Barbórka, mikołajki – grudniowe tradycje. Cel; poznasz tradycje związane z Barbórką i mikołajkami. 1. Notatka Wielkimi literami piszemy nazwy świąt: Czy w Święto Niepodległości mamy wolne? 4 grudnia jest Barbórka, czyli dzień świętej Barbary. Wkrótce Dzień Nauczyciela Małą literą piszemy nazwy zwyczajów, tradycji, zabaw Zwyczaje, tradycje, zabawy: - mikołajki - andrzejki - walentynki czwartek, Pisownia wyrazów z rz i ż. Cel: utrwalenie poznanych zasad. środa, Trudne słówka - pisownia wyrazów z rz i ż Cele: poznasz zasady pisowni wyrazów z rz i ż; zastosujesz poznane zasady w praktyce Materiał dodatkowy 1. Notatka 2. Ćwiczenia: Zadanie domowe wtorek, Od słowa do słownika. Cele: wyjaśnisz, czym jest słownik synonimów; wyszukasz w słowniku wyrazy bliskoznaczne; zastąpisz w wypowiedziach slowa wyrazami Materiał dodatkowy poniedziałek, O sobie samych. Cele: dowiesz się czym co to wyrazy bliskoznaczne; poznasz znaczenie słwów przydomek i przezwisko; dowiesz się, kim jest podmiot liryczny w wierszu. 1. Zabawa "To ja". 2. Odczytanie wiersza s. 121. Krystyna Pokorska "Ewka-Marchewka". 3. Zadania od 1 do 6. - podmiot liryczny - notatka. 4. Definicja synonim - notatka. Zadanie domowe zadanie 6. s. 122. piątek, r. Temat 1: O stosunku ludzi do psów. Spotkanie z opowiadaniem ,,Reks". Cel: przeczytacie streszczenie najważniejszych wydarzeń i na jego podstawie i ułożycie ramowy plan wydarzeń 1. Przeczytajcie streszczenie opowieści i na jego podstawie napiszcie ramowy plan wydarzeń. Postaraj się, by punktów nie było więcej niż 6. 2. Zastanów się nad pytaniem: Co możemy powiedzieć o stosunku ludzi do psów? 3. Zredagujcie w punktach kilka wskazówek (podpowiedzi, rad) dla osób, które chcą zaopiekować się psem ze schroniska. Zadanie domowe Napiszcie list do Mikołajka, w którym wyjaśnicie mu jak powinien postąpić w sytuacji znalezienia psa i pouczycie kolegę dlaczego w takiej sytuacji nie należy kierować się własnymi kaprysami. Pamiętajcie o układzie graficznym listu i wszystkich jego ważnych elementach (miejscowość, data, zwrot do adresata, pozdrowienie, podpis, zwroty grzecznościowe pisane wielką literą). Temat 2. : Żegnamy się z lekturą Mikołajek czwartek, Z którym bohaterem „ Mikołajka” chciałbyś się zaprzyjaźnić? Cele: Kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem Kształcenie umiejętności opisywania postaci Bogacenie słownictwa Kształcenie umiejętności wypowiadania się na temat Budowanie wielozdaniowej wypowiedzi 1. Rozmowa wprowadzająca kierowana przez n-la. 2. Który z bohaterów „ Mikołajka” podoba ci się najbardziej? 3. Który chłopiec budzi waszą sympatię i wybralibyście go do opisu? Z którym chcielibyście się zaprzyjaźnić i dlaczego? plik 1. Przeczytajcie s. 49 lub wysłuchajcie opowiadanie REKS środa, W wesołym świecie Mikołajka. Cele: wyszukuje w tekście potrzebne informacje wyodrębnia elementy świata przedstawionego redaguje krótką wypowiedź na zadany temat prezentuje na forum klasy efekty swojej pracy 1. Świat przedstawiony - wyjasnienie. 2. Wspólne uzupełnianie tabeli. Czas wydarzeń Miejsce wydarzeń Bohaterowie Narratorem jest................................ Praca domowa: Opowiedz zabawną historyjkę z życia swojej rodziny - zapisz ją w zeszycie. wtorek, Poznajemy się z Mikołajkiem. Cele: poznasz biografię autora książki, przypomnisz treść najważniejszych opowiadań zawartych w książce. 1. Rozmowa na temat przeczytanej książki. 2. Poznanie biografii autora pdr. s. 114 3. Zadanie 5 s. Praca klasowa z działu II. Cel: sprawdzenie wiadomości i umiejętności z działu : To, co znamy, utrwalamy i sprawdzamy! Cel: powtórzenie i utrwalenie wiadomości z działu II. 1. Powtórka na wesoło pdr. s. 96. 2. Rozwiązywanie testu s. 97. czwartek, r. Temat: Kogo widzę w lustrze? Cel: poćwiczysz redagowanie opisu, opiszesz siebie Materiał dodatkowy: 1. Przypomnij sobie wiadomości na temat redagowania opisu. 2. Wiesz, kogo opiszesz dziś? Spójrz w lustro....tak, dziś Twoim zadaniem będzie opisanie samego siebie. 3. Przeczytaj schemat opisu osoby, który masz zamieszczony w zeszycie. Zwróć uwagę, ze każda informacja rozpoczyna się od nowego akapitu. 4. Później w zeszycie spróbuj "ubrać" wszystko w piękne, pełne zdania. W ten sposób stworzysz opis siebie. Możesz dołączyć ilustrację. Zrób zdjęcie i prześlij mi, jestem ciekawa efektów :) Powodzenia !środa, Jak opisać osobę? Cel: poznasz zasady redagowania opisu, dokonasz analizy przykładowego opisu, wykorzystasz słownictwo przydatne do opisu, wyjaśnisz znacznie związków wyrazowych Materiał dodatkowy: 1. Ćwiczenie na spostrzegawczość - opisz jak wyglądam, podaj jak najwięcej szczegółów z mojego wyglądu. 2. Analiza sposobu redagowania opisu postaci NOTATKA. 3. Przeczytaj wzorcowy opis, pdr. s. 92. 4. Dopisz jak najwięcej określeń. Pracę wykonaj w zeszycie. karta pracy 5. Wyjaśnij znaczenie podanych związków wyrazowych: wyglądać jak malowanie. chudy jak patyk, długi jak tyka, lekki jak piórko, wyprężony jak struna, oczy jak talarki, orli nos, włosy na jeża, lwia grzywa, w czymś jest komuś do r.,Temat: Szkolne historyjki. (H. Ożogowska "Chłopak na opak") Cele: omówisz sytuację przedstawioną w tekście; ocenisz głównego bohatera; Uwaga! W poniedziałek, 23 listopada, jest praca klasowa z działu II pdr. s. 55 do 97. 1. Aktywne wprowadzenie - żarciki na powitanie. 2. Wyjaśnienie sformułowania NA OPAK. 3. Aktywne czytanie s. 84-85. 4. Omówienie nieporozumienia opisanego w tekście. 5. Rozmowa o głównym bohaterze. 6. Przestawienie zmian wynikających z rozpoczęcia nowego etapu edukacyjnego. 7. Aktywne zakończenie - układanie opowiadania Podczas przerwy lekcyjnej...poniedziałek, Jak to bywa w klasie? O uczniach z przymrużeniem oka (ks. Jan Twardowski "W klasie"). Cel: omówisz sytuację przedstawioną w wierszu; wyjaśnisz intencje podmiotu lirycznego; materiał dodatkowy: 1. Odczytanie wiersza s. 83 2. Przedstawienie sytuacji ukazanej w wierszu. 3. Opowiadanie o zachowaniu uczniów podczas przerw lekcyjnych. 4. NOTATKA - uzupełnij 5. Cechy bohaterów wiersza: 6. Wyjaśnij sens dwóch ostatnich wersów utworu. 7. Zadanie domowe Napisz jednym zdaniem, jak zachował się anioł wobec 11 listopada – co to za dzień? Cel: Kształtowanie właściwego stosunku do dziejów Polski. 1. Burza mózgów: Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Czy wiecie, jakie święto obchodzimy 11 listopada? 2. Krótki wykład – O hymnie słów kilka. Hymn państwowy wykonuje się w uroczystych momentach. Śpiewamy go w postawie na baczność. Słowa tej piosenki napisał Józef Wybicki w 1797 roku. Autor melodii jest nieznany. Niektórzy uważają, że Mazurka skomponował hetman litewski Michał Kleofas Ogiński – dyplomata, podróżnik, autor licznych polonezów. W czasach niewoli pieśń ta stała się symbolem nieugiętego ducha narodowego. Po zdobyciu niepodległości (po I wojnie światowej) została zatwierdzona przez sejm ustawodawczy jako hymn państwa polskiego. Nazwa Mazurek Dąbrowskiego wzięła się od nazwiska generała Jana Henryka Dąbrowskiego dowódcy legionów – oddziałów polskich we Włoszech, gdzie schroniło się wielu polskich patriotów, gdy nasz kraj utracił niepodległość w 1795 r. Legiony walczyły u boku armii francuskiej dowodzonej przez generała Napoleona Bonaparte. Potem miały dojść do kraju i przywrócić mu wolność. 3. Zapoznanie sie z informacją o Święcie Niepodległości s. 331 podręcznik a) uczniowie tworza notatkę w formie schematu4. wzorcowe odczytanie wiersza przez nauczyciela s. 331 zadania od 1-3 poniedziałek, Jak sporządzić notatkę? Cele: poznasz znaczenie wyrazu notatka; określisz cechy notatki; objaśnisz sposoby sporządzania notatek; zredagujesz notatkę. 1. Zabawa w skojarzenia - notes i kartka 2. Zapoznanie z pojęciem notatki s. 79. - notatka 3. Jak sporządzić notatkę - notatka. 4. Omówienie sytuacji, w których sporządzanie notatek się przydaje. 5. Ćwiczenia : zad. 3. pdr s. 81 ustnie, ćw. 8., piątek, Jak korzystać ze zbiorów w bibliotece? Cele; określisz, czym jest biblioteka; jakie są jej zadania; przedstawisz znaczenie katalogu jako źródła informacji o książce; wymienisz rodzaje katalogów; poprawnie przypiszesz określona informację o książce do rodzaju katalogu. 1. Obejrzyj filmik 2. Czym jest biblioteka i jakie są jej zadania? s. 81 podręcznik NOTATKA 3. Zapoznanie z różnymi rodzajami katalogów bibliotecznych. NOTATKA 4. Zadanie 1 s. 77 pdr. Temat 2. Karta katalogowa. Cele: odczytasz z karty katalogowej informacje o książce; wykonasz wzór katy katalogowej do wybranej przez siebie książki. 1. Aktywne wprowadzenie. 2. Ustalenie czym jest karta katalogowa - pdr. s. 78. 3. Omówienie zawartości karty katalogu bibliotecznego. NOTATKA 4. Ćwiczenia w odczytywaniu z kart katalogowych różnych informacji o książkach. Zadanie domowe Narysuj w zeszycie kartę katalogową, na wzór tej z lekcji, następnie uzupełnij ją informacjami z wybranej przez Cb książki, którą masz wdomu. czwartek, Biblioteka na nas czeka! Cele: uzasadnisz wybór książek do czytania; będziesz doskonalił technikę czytania wiersza; przedstawisz świat opisany w książkach; wyjaśnisz myśl zawartą w wierszu; wskażesz rymy w tekście. 1. Jakie książki najczęściej wypożyczasz z biblioteki? 2. Z czym kojarzy Ci się słowo KSIĄŻKA. 3. Odczytanie wiersza pt. W bibliotece s. 76. 4. Analiza tekstu zadania od 1 do 5. Zadanie domowe Napisz trzy zdania, które będą odpowiedzią na pytanie. Dlaczego warto korzystać z biblioteki?środa, W cudzysłowie lub kursywą. Cel: dowiesz się, jaką rolę w wypowiedziach pełni cudzysłów; poprawnie odmienisz słowo cudzysłów i zastosujesz w tekście cudzysłów i inne znaki interpunkcyjne. 1. Aktywne wprowadzenie - zagadki o znakach interpunkcyjnych. 2. Zadanie na rozgrzewkę s. 74 podręcznik. 3. Nowa wiadomość s. 74 NOTATKA 4. 5. Czas na ćwiczenia s. 74 pdr., zad. 1., cw. 2. s. 75, 6. Kursywa - nowa wiadomość NOTATKA wtorek, Pisownia wielką literą - ćwiczenia utrwalające. Cel: poprawnie zastosujesz poznane zasady ortograficzne. 1. Dzisiaj ćwiczymy i utrwalamy wiadomości z poprzedniej lekcji. 2. Wykonaj w zeszycie zadania: 2 s. 72 oraz 5 s. 73. Zadanie domowe Naucz się poznanych zasad!!! poniedziałek, Wielka litera na start! Cele: wyjaśnisz zasady pisowni wielką literą; poprawnie zastosujesz zasady w praktyce. Materiał dodatkowy: 1. Obejrzyj filmik: NOTATKA - reguły ortograficzne 2. Wykonaj ćwiczenia interaktywne: piątek, I książki mają swoje losy... Cel: poznasz etapy powstawania książki; poznasz pracę ludzi zajmujących się tworzeniem książek; poznasz historię książki. 1. Opowiedz, jak powstaje książka. 2. Kto może Ci doradzić, jakie książki warto przeczytać? 3. Obejrzyj prezentację Genially - Ludzie książki 4. NOTATKA 5. Wspólne omówienie budowy podręczników. Zadanie domowe dla chętnych Możecie wzbogacić swoją wiedzę na temat książek, poznając historię książki od czasów najdawniejszych do współczesnych... Zachęcam do oglądania!!!! piątek, W książkach cały świat... Cel: przeczytasz utwór ze zrozumieniem; wskażesz adresata wiersza, rozpoznasz zdania pytające i rozkazujące; wyjaśnij , jakie korzyści niesie czytanie książek; 1. Przeczytaj wiersz s. 67 podręcznik. 2. Przypomnij, co to jest wers i strofa. 3. Znajdź w wierszu wersy, które mówią o tym, jakie korzyści płyną z czytania książek. 4. Jak rozumiesz sformułowanie książka - przyjaciółka. 5. Wskaż w wierszu zdania pytające i zdania rozkazujące. Do kogo są skierowane? Zadanie domowe Zachęć kolegów i koleżankę do przeczytania Twojej ulubionej książki. Użyj co najmniej trzech przymiotników określających jej zalety. Pomoże Ci w tym filmik. Obejrzyj go. czwartek, Blaski i cienie pracy w zespole. Cele: określisz tematykę utworu; wskażesz, kim jest narrator; przedstawisz informacje o postaciach; określisz słabe i mocne strony pracy w zespole; stworzysz listę zasad pracy w zespole. 1. Przeczytaj opowiadanie - podręcznik s. 63 - 2. Opowiedz, o czym opowiada fragment książki "Opowieści czwartoklasisty". 3. Kto przedstawia opisane wydarzenia? Czy ta osoba bierze udział w nich? a) notatka - autor, narrator 4. Wg jakiej zasady uczniowie zostali podzieleni na grupy? Co z tego wyniknęło? 5. Jakie kłopoty pojawiły się podczas wspólnej pracy nad projektem. Zad. dom. s. 66wtorek, Przymiotnik - ćwiczenia utrwalające Cel: utrwalisz poznane wiadomości na temat przymiotnika. 1. Przypomnij sobie co wiesz na temat przymiotnika. 2. Odmień przez przypadki przymiotnik ciekawa (książka). 3. Wykonaj w zeszycie zadanie 7. i 8., podręcznik s. 62. Zadanie domowe. 3. A teraz czas na ćwiczenia interaktywne: wskaż poprawnie przymiotniki uporządkuj przymiotniki wyszukaj ukryte słowa poniedziałek, Przymiotnik - najlepszy przyjaciel rzeczownika. Cel: wyjaśnisz, czym jest przymiotnik; wskażesz przymiotniki w zdaniu; odmienisz przez przypadki 1. Wprowadzenie pojęcia przymiotnik ćw. 1. s. 60 podręcznik NOTATKA Przymiotnik nazywa cechy i właściwości osób, przedmiotów, zjawisk, roślin oraz zwierząt. Obejrzyj film: 2. Odmiana NOTATKA Przymiotnik odmienia się przez: liczby, rodzaje i przypadki. Przypomnij sobie odmianę rzeczownika przez przypadki, obejrzyj filmik: Zadanie .Odmień przez przypadki przymiotnik kolorowa (kredka). NOTATKA Uwaga! W zdaniu przymiotnik dostosowuje formę do określonego rzeczownika. 3. Rodzaje przymiotnika NOTATKA Zadanie domowe Poćwicz, wykonaj zadania na stronie - znajdź przymiotnik rok szkolny 2020/2021czwartek, Temat: Ludzie listy piszą Przypomnę sobie, jak napisać list, poznam wiersz Tadeusza Śliwiaka „List z wakacji”. To już jest koniec... kończymy przygodę z językiem polskim w klasie 4. język polskiśroda, r. Temat: Zwroty grzecznościowe Zapoznam się ze zwrotami grzecznościowymi i je sobie utrwalę. język polskiponiedziałek, r. Temat: Rodzina, ród, dynastia… Poznam i zinterpretuję fragment książki Joanny Olech „Dynastia Miziołków”, stworzę humorystyczny opis członka rodziny Miziołków. język polskipiątek, r. Temat: Jak dzielić wyrazy? Powtórzę i utrwalę wiadomości o sylabie i dzieleniu wyrazów. język polskiponiedziałek, r. Temat: Wszystko o chlebie Przypomnę sobie zwyczaje, związki frazeologiczne i powiedzenia związane z chlebem. piątek, Powtarzamy i utrwalamy - przymiotnik. Cel; Utrwalenie wiadomości na temat przymiotnika 1. Na tej lekcji chciałabym, abyście utrwalili wiadmości na temat PRZYMIOTNIKA. Przygotowałam dla Was kilka zabaw interaktywnych... - teleturniej wiedzy - prawda - fałsz - wskaż przymiotniki - rodzaje - rodzaje przymiotnika 2. Zadanie pisemne w zeszycie. Odmień przez przypadki i liczby przymiotnik CIEKAWA (KSIĄŻKA) język polskiśroda, r. Temat: Ortografia ó i u Przypomnę sobie zasady pisowni wyrazów z „ó” i „u”. - rozwiąż krzyżówkę język polskijęzyk polskipiątek, r. lekcja on-line Temat: Czym się różni zdanie pojedyncze nierozwinięte od rozwiniętego. język polskiczwartek, r. lekcja on-line Temat: Jak odróżnić zdanie pojedyncze od zlożonego? język polskijęzyk polskiwtorek, r. lekcja on-line Temat: Jaki piękny byłby świat! Dyzio marzyciel Julian Tuwim język polskiponiedziałek, r. Temat: Bajkowy Dzień Dziecka Z okazji Waszego święta przygotowałam dla Was quiz. Życzę Wam udanej zabawy!!! język polskipiątek, r. lekcja online Temat: Malowanie słowami, czyli jak opowiedzieć komiksową historyjkę. język polskiwtorek, r. lekcja on-line Temat: Dzień Mamy-26 maja. Zredagujesz życzenia dla Mamy język polskiponiedziałek, r. lekcja on-line Temat: Moc wyobraźni Poznam wiersz „Cuda i dziwy” Juliana Tuwima i zastanowię się, jaką moc ma moja wyobraźnia. język polskipiątek, r. Temat: Sprawdź wiedzę i umiejętności Podsumowanie działu 6. - Co jest w życiu ważne? Podręcznik s. 282-288język polskiczwartek, r. lekcja on-line Temat: Miejsce przecinka w zdaniu. Poprawnie zastosujesz przecinki w zdaniach pojedynczych język polskiwtorek, r. lekcja on-line Temat: Podmiot i orzeczenie bez tajemnic. zeszyt ćwiczeń s. 40 zad. 1, 2, 3. , s. 42 zad. polskiponiedziałek, r. lekcja on-line Temat: Pisownia wielką i małą literą Poznasz zasady pisowni wielką i mała literą język polskipiątek, r. lekcja on-line Temat: Dialog - ćwiczenia utrwalające. Zredagujesz dialog. Zeszyt ćwiczeń -132język polskiśroda, r. lekcja on-line Temat: Mój przyjaciel brat Poznam bajkę „Bracia” Michela Piquemala i zastanowię się nad cechami idealnego brata. język polskiwtorek, r. lekcja on-line Temat: Z wyrazami wdzięczności - podziękowanie Wymienisz elementy składowe podziękowania; zredagujesz podziękowanie - podziękowanie zadanie 1,2,3 zeszyt ćwiczeń s. 103 język polskiponiedziałek, r. lekcja on-line Temat: Dlaczego Pinokio został chłopcem? - opis postaci Utrwalisz redagowanie opisu postaci. Zadania: 1. Uzupełnij tabelę Być pajacem… Być chłopcem… 2. plik język polskipiątek, r. lekcja on-line Temat: FANTASTYCZNY ŚWIAT „PINOKIA” CARLA COLLODIEGO (O ŚWIECIE PRZEDSTAWIONYM). Poznasz życie i twórczość Carla Collodiego, wyjaśnisz pojęcia „realistyczny” i „fantastyczny”, omówisz elementy świata przedstawionego bohaterowie miejsce akcji plan wydarzeń Zad. dom. Wyszukaj w tekście fragmenty lektury, które informują o wyglądzie i najbardziej charakterystycznych cechach Pinokia. język polskiczwartek, r. lekcja on-line Temat: Jak grzecznie zwracać się do innych Dowiesz się jakie są zasady etykiety językowej i jak je stosować w codziennych sytuacjach. język polskiśroda, r. Temat: Praca kontrolna z działu 5 - Baśniowe krainy Dzisiaj sprawdzicie swoją wiedzę; napiszecie pracę kontrolną z rozdziału 5. język polskiwtorek, r. lekcja on-line Temat: Powtórzenie i utrwalenie wiadomości z działu 5. "Baśniowe krainy" Przypomnisz sobie i utrwalisz wiadomości z działu 5. baśń jako gatunek podsumowanie wiadomości o baśniach jak napisać zaproszenie opisy w baśniach język polskiponiedziałek, r. lekcja on-line Temat: O czym marzy pies? Poznam wiersz „Sen psa” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i opiszę krótko sen. język polskiczwartek, r. Temat: Pisownia wyrazów z ch i h - utrwalenie poznanych zasad. Utrwalisz zasady pisowni ch i h 1. Zerknij do zeszytu, przypomnij sobie zasady, które wczoraj poznałeś. 2. Obejrzyj filmiki pisownia wyrazów z ch pisownia wyrazów z h 3. Wykonaj zadanie 8. z epodręcznika, przepisz je do zeszytu.
Mam na imię Krystyna, chociaż koledzy i koleżanki oczywiście wołają na mnie Krysia. Niedawno skończyłam trzynaście lat i chodzę do szóstej klasy szkoły podstawowej. Podobno jestem bardzo wysoka, jak na swój wiek. Faktycznie, przerastam wszystkie dziewczyny z klasy, a nawet większość chłopaków!
Tworząc dietę nie możemy zapominać o owocach i warzywach. To właśnie one są źródłem naturalnego bogactwa witamin i minerałów. Marchew szczególnie w okresie zimy może zdziałać w naszej diecie ,,cuda”. Powszechnie dostępna a także polecana przez wszystkich dietetyków. Jakie warto wymienić zalety marchewki. To właśnie w niej można znaleźć bardzo dużo pozytywnych składników. Marchewka w naturalny sposób może nam dostarczyć źródło witamin z grupy B, C, E, K. Taka duża dawka niemalże każdego dnia zapewniać może zdrowy wygląd twarzy oraz poprawiać koloryt naszej cery. Marchewka ma również inne korzyści. To ona w dużym stopniu może poprawiać naszą odporność a także ochraniać nasze oczy. Te dwie zalety marchewki w dużym stopniu są szczególnie istotne dla osób, które mają tendencję do chorowania w czasie zimy. W samym składzie można znaleźć sporą liczbę zdrowych składników mineralnych. To nich przede wszystkim warto zaliczać wapń, fosfor oraz potas. Marchewka to największe naturalne źródło B-Karotenu. Nawigacja wpisu
Wiedza na temat tego, jak zrobić marcepan, pozwoli nie tylko podnieść swoje kulinarne kwalifikacje, ale też uzyskać produkt wolny od jakichkolwiek sztucznych i niepotrzebnych dodatków. Domowy marcepan – skład: 250 g migdałów, 250 g cukru pudru, 60 ml amaretto (można zastąpić go wodą różaną lub łyżeczką aromatu migdałowego).
(123rf) Marchew zawiera beta-karoten Jest prawdopodobnie najbardziej znanym i lubianym warzywem. Jej pomarańczowy kolor zachęca do chrupania. Dodajemy ją do zup, dań mięsnych i jarskich. I nie bez powodu. Marchewka to źródło wielu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin i minerałów. "Czy jedzenie marchewki codziennie spowoduje, że moja skóra będzie pomarańczowa"? - takie pytania można przeczytać w sieci. Zobacz zatem, co się może wydarzyć, jeśli będziesz regularnie spożywać to warzywo. Na następnym slajdzie obejrzysz WIDEO Zobacz także: Kuloodporna kawa to już przeszłość. Teraz pije się inaczej
Na podstawie znajomości całej lektury Kamienie na szaniec podaj imię i nazwisko bohatera, który miał pseudonim Rudy, i wyjaśnij, dlaczego koledzy nadali mu taki pseudonim.Odpowiedzi Wiwiwiniacz odpowiedział(a) o 10:08 Są 0 0 Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub Odpowiedź. 17 osób uznało to za pomocne. AmoilDiavolo. report flag outlined. Zamysłem podzielenia państwa na dzielnice był fakt iż Bolesław chciał raz na zawsze skończyć walkę o tron pomiędzy swoimi synami. Każdy z synów dostał część Polski a najstarszy miał sprawować władzę zwierzchnią.
Czwartek, 4 kwietnia 2019 (09:34) Wartości odżywcze znajdują się jedynie w korzeniu marchewki. Zawiera on przede wszystkim węglowodany, białko oraz pektyny. Im korzeń bardziej pomarańczowy, tym więcej zawiera karotenów. Najważniejszym składnikiem marchwi o znaczeniu prozdrowotnym jest beta-karoten. Beta-karoten jest prowitaminą witaminy A. Związek ten chroni nas przed niekorzystnym wpływem wolnych rodników, które mogą wiązać się z substancjami znajdującymi się w komórkach i wywierać szkodliwy wpływ na błony komórkowe oraz na podział komórek. Wzmacnia system immunologiczny, chroni wyściółkę przewodu pokarmowego i dróg oddechowych przed infekcjami. Odgrywa istotną rolę w profilaktyce przeciwmiażdżycowej wpływając na obniżenie poziomu cholesterolu. Beta-karoten zapewnia ponadto prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, zwłaszcza o zmierzchu. Dlaczego jeszcze warto jeść marchewkę? Marchew zwiększa produkcję śliny i dostarcza niezbędnych minerałów, witamin i enzymów, które pomagają w trawieniu. Jedząc marchewkę regularnie, można zapobiec wrzodom żołądka i innym zaburzeniom trawiennym. Dzięki obecności dużej ilości błonnika marchewka pomaga regulować pracę przewodu pokarmowego, zapobiega zaparciom i nadmiernej fermentacji w jelitach. Sprzyja wydalaniu z organizmu produktów odpadowych przemiany materii. Składniki odżywcze zawarte w marchewce mogą poprawić zdrowie oczu, skóry, włosów, paznokci to nie tylko wspomagając detoksykację systemu, ale i budując nowe komórki. Surowa lub starta marchewka może być używana, by wspomóc gojenie ran, skaleczeń i stanów zapalnych.
Znajdź odpowiedź na Twoje pytanie o Wyjaśnij dlaczego król Polski i Węgier- Władysław- otrzymał przydomek ,,Warneńczyk'' HELP NIE MOGE ZNALEŹĆ nkiljan200982 nkiljan200982
Marchew Marchew (Daucus carota L.) jest jednym z najbardziej znanych warzyw korzeniowych uprawianych na całym świecie. Jest ważnym źródłem beta-karotenu w diecie. Istnieją różne odmiany i kolory: fioletowy, biały, żółty, czerwony, czarny. Marchew to udomowiona forma dzikiej marchwi, ze środkowej Azji. Pierwsze zastosowanie było lecznicze na różne dolegliwości. Zarówno korzeń, jak i nać jest jadalna, lekko słodkawa. Karotte – słowo zostało po raz pierwszy zapisane w języku angielskim roku Najwięksi producenci to: Chiny, Uzbekistan, Rosja. Wartość odżywcza Marchew jest ważnym warzywem korzeniowym cechującym się bogactwem związków bioaktywnych. Cechuje się charakterystyczną słodkością, zawdzięcza ją 4,7 g cukrów takich jak sacharoza, glukoza, fruktoza. 100 gram marchwi ma tylko 41 kcal, 88% wody oraz 2,8 % błonnika. Główną postacią błonnika rozpuszczalnego jest pektyna 1. Nierozpuszczalne włókna w marchwi mają postać celulozy, ale także hemicelulozy i ligniny 2. Zmniejszają ryzyko zaparcia, zapewniają regularne i zdrowe wypróżnienia 3. Zawartość składników odżywczych w marchwi w 100 gJednostkaIlość% GDA* Wartość energetyczna kcal412% Tłuszcz, w tym: Kwasy tłuszczowe Kwasy tłuszczowe Kwasy tłuszczowe Cholesterol mg0 Węglowodany, w tym: Cukry, w tym: Błonnik Zawartość witamin i minerałów w marchwi w 100 gJednostkaIlość% GDA* Witamina Aµg835119% Witamina Witamina Dµg00% Witamina Witamina Witamina B1, Witamina B2, Witamina B3, PP, niacyna Witamina B4, Witamina B5, kwas Witamina Witamina B9, kwas foliowyµg195% Witamina B12µg00% Sódmg695% Wapńmg333% Magnezmg124% Potasmg3207% Fosformg355% ∗ % GDA – Wskazane Dzienne Spożycie – wartości dla kobiet, przy diecie 2000 kcal Marchew ma charakterystyczny pomarańczowy kolor dzięki alfa i beta-karotenu, luteiny, zeaksantyny 4. 1 marchew waży średnio 50 gram. 100 gram marchwi dostarcza 119% zapotrzebowania na witaminę A. Beta-karoten w organizmie jest przekształcany w witaminę A. Wchłanianie tego składnika jest lepsze, gdy marchew jest gotowana 5. Fioletowe marchewki mają nawet o 28 razy więcej przeciwutleniaczy – antocyjanów, charakterystycznych właśnie dla fioletowych warzyw 6. Warzywo zawiera też inne witaminy: witaminę B6, witaminę K oraz grupę minerałów. Witamina B6 bierze udział w przekształcaniu pokarmu w energię. Witamina K jest ważna dla krzepnięcia krwi i może utrzymywać zdrowie kości 7. Stosunkowo nowymi bioaktywnymi związkami są poliacetyleny, mogą pomóc w ochronie przed komórkami nowotworowymi oraz przy białaczce 8 Wpływ na zdrowie Wspiera zdrowie oczu Osoby z niskim poziomem witaminy A są bardziej narażeni na występowanie ślepoty nocnej. Marchew lub inne produkty bogate w beta-karoten może poprawić ten stan 9. Badania wykazały, że ludzie, którzy spożywali najwięcej beta-karotenu, mieli o 40 procent niższe ryzyko zwyrodnienia plamki w porównaniu z tymi, którzy spożywali najmniej 10. Zwiększa uczucie sytości Wysoka zawartość błonnika sprawia, że marchew zwiększa uczucie sytości. W badaniu wykazano, że u osób, które dodawały do swoich posiłków marchew w różnych formach, spożywały później mniej kalorii 11. Stres oksydacyjny Badania in vitro wykazały, że fitoskładniki, takie jak karotenoidy i fenole, mogą odgrywać znaczącą rolę, oprócz witamin, w ochronie systemów biologicznych przed skutkami stresu oksydacyjnego 12. W badaniu z 2011 roku zaobserwowano korzystny wpływ soku z marchwi na zdrowie palaczy. Wywnioskowano, że spożywanie soku przez 8 tygodni po 300 ml miało wielki potencjał antyoksydacyjny, który może pomóc w ograniczeniu skutków wywołanych paleniem (zmniejszenie stresu oksydacyjnego, uszkodzeń DNA) 13. Działają antynowotworowo Dzięki bogactwu karotenoidów uważa się, że skutecznie walczą z komórkami nowotworowymi. Wykazało to między innymi badanie na starszych mężczyznach 14. Ochrona ta została skorelowana też przeciw nowotworowi płuc, żołądka oraz prostaty 15, 16, 17. Kobiety z wysokim poziomem karotenoidów w krążeniu mogą również mieć zmniejszone ryzyko raka piersi 18. Brytyjscy naukowcy odkryli, że zwiększanie spożycia beta-karotenu z 1,7 do 2,7 miligramów dziennie zmniejsza ryzyko nowotworu płuc o ponad 40%. Przeciętna marchew zawiera około trzech miligramów beta-karotenu 19. Wzmacnia układ odpornościowy Karotenoidy też przyczyniają się do wzmocnienia układu odpornościowego 20. Chroni przed chorobą sercowo-naczyniową Spożycie marchwi modyfikuje wchłanianie cholesterolu i wydalanie kwasów żółciowych oraz zwiększa status antyoksydantów, a te efekty mogą być interesujące dla ochrony sercowo-naczyniowej 21, 22. Związki marchwi obniżają ciśnienie krwi 23. Picie świeżo wyciśniętego soku z marchwi 450 ml przez 90 dni może chronić układ sercowo-naczyniowy, zwiększając całkowity poziom antyoksydantów i zmniejszając peroksydację lipidów 24. Badania wykazały korzystny wpływ diety błonnikowej na obniżenie czynników ryzyka sercowo-naczyniowych 25, 26. Indeks glikemiczny Indeks glikemiczny marchwi surowej wynosi 16, natomiast gotowanej niepokrojonej 39, pokrojona 49 27. Wraz z długością gotowania, indeks glikemiczny wzrasta. Zagrożenia Nadmierne spożycie witaminy A może być toksyczne dla ludzi. Może powodować nieznaczne pomarańczowe zabarwienie skóry, ale nie jest to szkodliwe dla zdrowia. Przedawkowanie może wynikać z przyjmowania suplementów diety, a nie ze spożywania produktów bogatych w witaminę A. Leki na trądzik, atopowe zapalenie skóry, łuszczycę zawierają znaczne ilości beta-karotenu w organizmie. Alergie W badaniu z 2010 r. przeprowadzonym w Europie dotyczyło alergii pokarmowych. 3,6% młodych osób wykazywało pewien stopień wrażliwości na marchew 28. Zmiany zawartości związków podczas przetwarzania marchwi Obróbka termiczna zwiększa ilość karotenoidów w produktach. Gotowanie jednak częściowo rozpuszcza ścianki komórek pogrubione celulozowo, uwalniając składniki odżywcze przez rozbijanie błon komórkowych. W kilku badaniach odnotowano wzrost całkowitej zawartości karotenoidów po blanszowaniu parą 29. Jak dołączyć marchew do diety? Tartą marchew najwygodniej dodać do różnych potraw: – do różnych sałatek – do wypieków, takich jak babeczki, muffinki, ciastka, ciasta – można też jeść jako przekąska na surowo – pieczone marchewki są świetną przystawką Podsumowanie Marchew jest jednym z najpopularniejszych warzyw na całym świecie. Może być idealną chrupiącą przekąską w podróży, w szkole, w pracy. Wspierają zdrowie oczu, chronią przed chorobą sercowo-naczyniową oraz zawierają wiele przeciwutleniaczy, które zmniejszają ryzyko zachorowania na nowotwory. Bardzo łatwo wprowadzić ją do diety, na surowo czy pieczona jest wspaniałą, zdrową przekąską.5DweV.